Kontrola podatkowa
Bezpieczeństwo i komfort
Z roku na rok organy podatkowe i celno-skarbowe prowadzą coraz więcej kontroli – i to zarówno w dużych spółkach, jak i w małych firmach rodzinnych. Dla przedsiębiorcy kontrola podatkowa to nie tylko obowiązek, ale też realne ryzyko – od ustalenia nieprawidłowości aż po kary finansowe, a w skrajnych przypadkach postępowania karne skarbowe. Jak zatem wygląda kontrola podatkowa w praktyce i jak się do niej przygotować?
Kontrola podatkowa – podstawowe informacje
Kontrola podatkowa to formalne postępowanie, którego celem jest sprawdzenie, czy podatnik wywiązuje się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.
Najczęściej dotyczy to rozliczeń z VAT, CIT, PIT czy WHT, ale kontrolerzy mogą także analizować dokumentację dotyczącą ulg, kosztów uzyskania przychodu czy cen transferowych.
Kontrola podatkowa jest uregulowana w Ordynacji podatkowej – w przeciwieństwie do tzw. czynności sprawdzających, które mają charakter mniej sformalizowany. W praktyce oznacza to, że w trakcie kontroli podatkowej organ podatkowy ma obowiązek przeprowadzić postępowanie dowodowe, ustalić stan faktyczny i przedstawić podatnikowi protokół.
Jak wygląda przebieg kontroli podatkowej?
✅ Zawiadomienie o kontroli – co do zasady przedsiębiorca otrzymuje zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli. W niektórych przypadkach (np. podejrzenia przestępstwa skarbowego) organy mogą odstąpić od tego obowiązku.
✅ Czynności kontrolne – kontrolujący mogą żądać udostępnienia ksiąg, dokumentów, ewidencji i zestawień. Mogą również przesłuchiwać pracowników, zabezpieczać dowody i korzystać z opinii biegłych.
✅ Protokół kontroli – po zakończeniu czynności sporządzany jest protokół. Jeśli organ stwierdzi uchybienia, podatnik ma 14 dni na złożenie korekty deklaracji lub zastrzeżeń do protokołu.
Kontrola celno-skarbowa – kiedy możesz się jej spodziewać?
Kontrola celno-skarbowa to odrębny typ kontroli, prowadzony przez Krajową Administrację Skarbową. Jej zakres jest szerszy – oprócz rozliczeń podatkowych może obejmować przepisy celne, dewizowe czy przeciwdziałanie praniu pieniędzy.
Dodatkowo urzędnicy KAS mają szerokie uprawnienia: mogą dokonywać oględzin, przeszukiwać lokale, zabezpieczać dokumenty, a także sporządzać nagrania, zdjęcia czy filmy. W praktyce kontrole celno-skarbowe często prowadzone są bez wcześniejszego zawiadomienia, co bywa dużym zaskoczeniem dla przedsiębiorcy.
Kiedy ryzyko kontroli podatkowej rośnie?
📌 W przypadku zwrotu podatku VAT – szczególnie dużych kwot.
📌 Przy rozliczeniach z podmiotami zagranicznymi i raportowaniu schematów MDR.
📌 W branżach wrażliwych na nadużycia – np. budownictwo, handel stalą czy akcyza.
📌 Gdy firma bierze udział w łańcuchach dostaw podatkowo ryzykownych (karuzele VAT).
📌 Gdy w grę wchodzi unikanie opodatkowania – tzw. klauzula GAAR.
Masz prawa – pamiętaj o nich!
Podatnik ma nie tylko obowiązki, ale i prawa:
✅ Masz prawo złożyć zastrzeżenia do protokołu kontroli.
✅ Możesz przedstawić dowody na poparcie swojego stanowiska.
✅ Możesz odmówić składania wyjaśnień, jeśli mogłyby one narazić Cię na odpowiedzialność karną skarbową.
✅ Masz prawo do profesjonalnej pomocy – pełnomocnik może być obecny podczas każdej czynności.
Jak przygotować się na kontrolę?
🔍 Zadbaj o dokumentację – porządek w księgach i spójne dowody to klucz do spokojnego przebiegu kontroli.
📚 Zarchiwizuj interpretacje i ważne decyzje podatkowe – mogą być Twoją tarczą.
🤝 Wyznacz pełnomocnika – doświadczony doradca podatkowy lub kancelaria prawna zadbają o Twoje interesy.
📆 Reaguj na zawiadomienia – nie ignoruj pism z urzędu, sprawdzaj terminy.
⚖️ Przygotuj strategię obrony – zwłaszcza jeśli grożą Ci sankcje lub zarzuty karne skarbowe.
Potrzebujesz wsparcia?
Kontrola podatkowa lub celno-skarbowa nie musi oznaczać problemów.
Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoja firma jest właściwie przygotowana i że Twoje prawa są przestrzegane – skorzystaj z pomocy profesjonalistów.
📞 Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci przejść przez cały proces kontroli bez stresu i zbędnych kosztów.